|
бўлмайдилар. Аллоҳ кофирларни ҳидоят қилмайди. 265. Молларини Аллоҳнинг ризолигини истаб ва дилларида мустаҳкам ишонч билан сарф қиладиган зотларнинг мисоли худди адирликдаги шаррос қуйган ёмғир теккач, хосилини икки баробар қилган боққа ўхшайди. Энди агар унга шаррос қуйган ёмғир тегмаган бўлса, майдалаб ёққан ёмғир ҳам кифоя қилади. Аллоҳ қилаётган амалингизни кўргувчидир. 266. Сизлардан биронтангиз тагларидан дарёлар оқиб тургувчи, хурмою узумлари бор, ҳар турли меваларга тўла боғи бўлиб, кексайиб нимжон болалари билан қолган пайтида ўша боғини ўтли бўрон уриб, ёниб битишини истайдими? Шундай қилиб, тафаккур қилишингиз учун Аллоҳ сизларга ўз оятларини баён қилади“. [2:263-266]
Аллоҳ Таоло бу оятларда қуйидагиларни баён қилади:
1. Аллоҳнинг йўлида қилинадиган нафақа холис Худо учун қилиниши, уларга миннату озорлар эргаштирилмаслиги лозимлигини баён қилувчи ўша оятлардан кейин Аллоҳ Таоло мана бу оятларда мусулмонларга Аллоҳнинг наздида озор ва миннатли садақадан кўра яхши сўз ва дуо яхшироқ эканини таъкидлаяпти. Бу ердаги садақа умумий маънода бўлиб, фарз садақага ҳам, нафл садақага ҳам тааллуқлидир.
Аллоҳ Таоло оятни Ўзининг ўша миннату озорлар аралашган садақадан беҳожат эканини, ҳалим эканини, миннат қилганлар ва озор етказганларнинг жазосини дарров беравермаслигини баён қилиш билан якунлаяпти.
(قَوْلٌ مَّعْرُوفٌ яхши гап) чиройли, яхши гап. Яхши сўзи билан хосланаётгани учун бу мубтадо накра бўлиб келяпти. Чунки бирор сифат билан хосланган накра маърифа ҳукмида бўлади.
(حَلِيمٌ ҳалимдир) юқорида айтиб ўтганимиздек, дарров жазо беравермайди. (Тавба қилишини кутади).
2. Кейин Аллоҳ Таоло мўминларга хитоб қилиб, садақаларни миннат ва озор билан зое кетказиб юбормасликларини тайинлаяпти. Бу фақатгина олдинги икки оят такрорининг ўзи эмас. Ҳар бир оят ўзига хос янги маънога эга. Олдинги оятда бу ажр, мукофот миннат ва озорсиз нафақа қилгувчиларга эканлиги айтилган бўлса,
الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ثُمَّ لاَ يُتْبِعُونَ مَا أَنفَقُواُ مَنّاً وَلاَ أَذًى لَّهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
– „Молларини Аллоҳ йўлида сарфлаб, сўнгра берган нарсаларига миннат ва озорни эргаштирмайдиган зотлар учун Парвардигорлари ҳузурида улуғ ажр бордир. Улар учун ҳеч қандай хавфу хатар йўқ ва улар ғамгин бўлмайдилар“. [2:262]
139-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232